به گزارش گلستان ما ؛ در ماههای گذشته و با نزدیک شدن به ایام سفر رئیس جمهور به گلستان سازمانهای مختلف به تکاپو افتادند که طرح ها و ایده های مورد نظر خود را تهیه کنند.
یکی از این سازمانها صنعت ، معدن و تجارت استان گلستان بود که با توجه به پتانسیل های استان می بایستی برای توسعه صنعتی استان قدم هایی بردارد که نهایتا در روزهای آخر منتهی به سفر حسن روحانی ، حسینقلی قوانلو رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت استان اعلام کرد که ایجاد منطقه آزاد تجاری در اینچه برون درخواست و طرح ما به رئیس جمهور است .
اینکه این طرح چقدر کارشناسی و بیان آن توسط یک مدیر کل حائز اهمیت هست یا نه؛ نیاز به بررسی بیشتر دارد اما با نگاهی اجمالی به شرایط موجود در منطقه اینچه برون و شرایطی که یک منطقه آزاد باید داشته باشد متوجه خواهیم شد که ایجاد منطقه آزاد اقتصادی در اینچه برون یک طبل توخالی است که نه بسترهای ان مهیاست و نه دورنمای روشنی برای ایجاد آن متصور است.
به همین خاطر تصمیم گرفتیم ابتدا با فلسفه مناطق آزاد تجاری آشنا شویم :
ایده ایجاد مناطق آزاد تجاری به پس از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد که در آن کشورهای زیادی به استقلال رسیدند، این کشورها در صدد برآمدند تا آثار عقب ماندگی را از بین ببرند. در این راستا، رسیدن به استقلال اقتصادی-صنعتی را یکی از مهم‌ترین عوامل پیشرفت دانسته و بدین جهت در پی یافتن نظریه‌ها و راهبردهایی بودند که هر چه سریع‌تر آثار عقب ماندگی را زدوده و صاحب صنعت شوند.
چندین نظریه و استراتژی جهت توسعه صنعتی ارائه شدند، از جمله آنها، استراتژی تشویق یا توسعه صادرات بود که پس از سرخوردگی کشورهای در حال توسعه از سیاست جایگزینی واردات، به عنوان سیاستی که می‌تواند توسعه اقتصادی را به ارمغان بیاورد، توسط مؤسساتی نظیر سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) پیشنهاد و تشویق می‌شد.
نکته مهم قابل ذکر این است که، همان طور که در قلب سیاست جایگزینی واردات، حمایت از صنایع نوزاد بود، در قلب سیاست توسعهٔ صادرات بحث ایجاد مناطق آزاد تولیدی و تجاری مطرح بود و ادعا می‌شد اگر چنین مناطقی ایجاد شود در بسیاری از کمپانی‌های خارجی انگیزه سرمایه‌گذاری در این مناطق ایجاد خواهد شد که به تبع آن، تکنولوژی جدید، اشتغال جدید و توان صادرات و ارز از آن حاصل خواهد گردید که توسعهٔ صنعتی کشور را به دنبال خواهد داشت؛ لذا مناطق آزاد تجاری مورد توجه قرار گرفتند.
تعریف منطقه آزاد تجاری : با این که تعریف جامعی برای مناطق آزاد وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد که تعریف بانک جهانی تعریف کامل تری باشد:
منطقه آزاد تجاری، قلمرو معینی است که غالباً در محدوده داخل یک بندر یا در مجاورت آن قرار گرفته و در آن تجارت آزاد با سایر نقاط جهان مجاز شناخته شده است. چنانچه کالاها را می‌توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی از این مناطق صادر کرد یا به این مناطق وارد نمود و آنها را برای مدتی در انبار ذخیره و در صورت لزوم بسته بندی و مجدداً صادر کرد.
کالاهایی که از منطقه آزاد تجاری به کشور میزبان وارد می‌شوند، حقوق و عوارض گمرکی مقرر را می‌پردازند. مناطق پردازش صادرات علاوه بر تسهیلات فوق، ابنیه و خدمات مورد نیاز جهت تولید، تبدیل مواد خام و کالاهای واسطه‌ای وارداتی به محصولات نهایی را به هدف صدور آنها و برخی اوقات جهت فروش در بازار داخلی، به شرط پرداخت حقوق و عوارض گمرکی معمول فراهم می‌نمایند. از این جهت منطقه آزاد پردازش صادرات ناحیه صنعتی ویژه‌ای است که تولیدات آن جهت گیری صادراتی دارند. تسهیلات این مناطق جهت جلب سرمایه گذاران خارجی و تسهیل استقرار آن هاست و معمولاً با مشوق‌های دیگری نیز همراه است.»
اهمیت مناطق آزاد تجاری
ایجاد یک منطقه آزاد، در صورت موفقیت می‌تواند امتیازاتی را برای اقتصادهای بسته و ناکارا داشته باشد. برخی از این امتیازات عبارتند از:
-جذب سرمایه خارجی به ویژه در بخش‌های مولد.
-جذب و انتقال تکنولوژی به درون اقتصاد کشور.
-ایجاد فرصت‌های اشتغال در داخل کشور.
- افزایش تولید و ارزش افزوده ی بخش‌های اقتصادی به ویژه بخش صنعت.
-کمک به کشور برای ورود به بازارهای جهانی و آشنایی با تجارت خارجی و گسترش و متنوع ساختن صادرات.
-افزایش کارایی اقتصادی و تربیت نیروی انسانی ماهر.
-افزایش درآمد کشور ناشی از فعالیت‌های خدماتی (حمل و نقل، بارگیری و تخلیه، بانکداری، بیمه گری و توریسم).
-کمک به ورود کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای با شرایط و قیمت مناسب تر.[۷]
پیش نیازهای لازم برای تاسیس مناطق آزاد
حداقل امکانات مورد نیاز برای تأسیس مناطق آزاد را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
۱. ایجاد اسکله هائی که کشتی‌های حداقل تا ۲۵ هزار تن بتوانند در آن پهلو گرفته تخلیه و بارگیری نمایند.
۲. ایجاد محوطه‌های مناسب برای بازاندازی و همچنین استقرار تجهیزات بنادر (جراتقال، لیفتراک، ترانس می‌تر).
۳. ایجاد انبارهای مناسب در بندر و تأمین آب و برق و سوخت منطقه.
۴. ایجاد یا توسعه فرودگاه و ساختن ترمینال‌های مناسب.
۵. ایجاد دبستان، بیمارستان، فروشگاه و شرکت‌های خدماتی و ...
۶. اعطاء مجوز فرود به هواپیماهای مسافربری که از خارج عازم منطقه می‌شوند.
۷. تأسیس شبکه‌های مخابراتی پیشرفته (تلفن، تلکس و فاکس و...).
در یک منطقه یا بندر آزاد، کلیه فعالیت‌های مزبور را می‌توان با همکاری دولت و بخش خصوصی و یا جذب سرمایه‌داران خارجی و داخلی انجام داد؛ اما باید خاطرنشان ساخت که در کارهای زیربنائی معمولاً بخش خصوصی رغبتی از خود نشان نمی‌دهد؛ بنابراین تأمین آب و برق و ایجاد شبکه توزیع آن، فاضلاب، فرودگاه، ترمینال جاده‌های آسفالت، ایجاد بندرگاه مجهز، تأسیس شبکه‌های مخابراتی پیشرفته و... باید توسط خود دولت صورت گیرند.
تفاوت مناطق آزاد تجاری با مناطق ویژه اقتصادی
منطقه ویژه اقتصادی عبارت است از محدوده جغرافیائی مشخص در مبادی ورودی یا در داخل کشور که به‌منظور پشتیبانی از تولید و همچنین تأمین کالا برای مصارف داخلی کشور و بدون رعایت مقررات صادرات و واردات و مراحل ثبت سفارش و یا محدودیت زمانی برای نگهداری (مدت مقرر در آئین‌نامه امور گمرکی) در انبار بنادر و مقررات ارزی تحت شرایطی مطمئن و آسان توسط فروشندگان و تولیدکنندگان خارجی و یا شرکای آنها به این مناطق وارد می‌شوند.
واردکنندگان کالا به این مناطق می‌توانند تمام یا قسمتی از کالای خود را در مقابل قبض انبار تفکیکی قابل معامله که توسط مدیریت منطقه صادر می‌شود به دیگران واگذار نماید. در این‌صورت دارنده قبض انبار تفکیکی صاحب کالا محسوب می‌شود. مدیریت منطقه مجاز است به درخواست خریداران نسبت به صدور گواهی مبداء باری کالای خریداری شده از منطقه با تائید گمرک ایران اقدام نماید. بانک‌های کشور مکلف به پذیرش گواهی مبداء صادره می‌باشند.
ورود کالا از منطقه ویژه به داخل کشور مستلزم رعایت مقررات صادرات و واردات و انجام مراحل ثبت سفارش در وزارت بازرگانی و بانک و ترخیص از گمرک می‌باشد. واردات کالا به میزان نسبتی از ارزش افزوده و قطعات داخلی به کار رفته در کالاهای تولیدی در یک منطقه ویژه اقتصادی به داخل بدون رعایت مقررات مذکور و انجام مراحل ثبت سفارش و گشایش اعتبار بلامانع است.
آیا اینچه برون شرایط ایجاد منطقه اقتصادی را دارد؟
با مطالبی که در بالا گفته شد نکات مهمی مطرح می شود که آیا براستی اینچه برون ظرفیت و شرایط احداث منطقه آزاد تجاری را دارد؟
* منطقه مرزی اینچه برون دارای آب و هوای خشک که در تابستان گرمای طاقت فرسا داشته و در زمستان هم سرمای خشک و سوزاننده ای دارد که نه آب و هوای معتدل و بهاری کیش را دارد و نه انزلی و چابهار که بتواند سرمایه گذار و گردشگر را جذب کند.
* تامین آب و برق و گاز یکی از زیرساختهای اساسی است و با توجه به اینکه همین الان به روستاهای منطقه با تانکر آب رسانی می شود قطعا یکی از مشکلات اساسی این منطقه اب خواهد بود.
* با توجه به دوربودن منطقه اینچه برون از تاسیسات اصلی برای انتقال آب ، برق و گاز به این نقطه هزینه مالی زیادی متحمل خواهیم شد.
* یکی از شرایط مهم مناطق آزاد تجاری همانطور که در بالا گفته شد قرار گرفتن در کنار بندر است که اینچه برون فاقد این فاکتور است و تنها تکیه بر ریل راه آهن ایران ترکمنستان و قزاقستان نمی تواند تضمین کننده شرایط مناطق آزاد تجاری باشد.
* مناطق آزاد تجاری باید دارای قابلیت ها و پتانسیل های بالقوه و بالفعل گردشگری اعم از بازارچه و ارائه کالاهای مورد نظر باشد تا باعث جذب گردشگر و مسافرین شود مانند کیش ، چابهار و انزلی و ... که اینچه برون فاقد این شرایط است .
* یکی دیگر از شرایط داشتن مناطق آزاد اینست که ما کالایی قابل ارائه برای مبادله با کشورهای منطقه داشته باشیم و از روابط فیمابین سود ببریم . در حال حاضر ترکمنستان وقزاقستان از ایران خیلی فقیرتر هستند و تنها کالایی که می توانیم از قزاقستان بیاوریم سالانه 1 میلیون تن گندم است و آنچه که در استان می توانیم به این کشورها ارائه دهیم هنوز یا تولید نشده و یا مشخص نیست چون بازارهای خود ما هم برای عرضه و تقاضا داخلی نوسان دارند.
* بنظر می رسد بندرترکمن ، بندرگز و یا بندرخواجه نفس برای این کار با توجه به اینکه در کنار خطوط ریلی شرق خزر که اخیرا افتتاح شد و بزرگترین درچه جهان قرار دارند مناسب تر باشند.
* بنظر می رسد با توجه به اینکه در سفر اخیر روحانی شاهد کلنگ زنی و افتتاح گسترده پروژه ها نبودیم طرح این موضوع به جهت نشان دادن دست پر از طرف استانداری گلستان و برای پربار نشان دادن سفر بود وگرنه هنوزنمی توان به ایجاد چنین پروژه ای امید داشت .
* بیش از ده سال است که از مصوبه انتقال جاده گلستان می گذرد اما هنوز اقدام عملی نشده و روحانی در نشست خبری در گرگان گفت که به علت نداشتن پول فعلا این موضوع از دستور کار خارج شده ، حال بعد از گذشت 15 ماه از عمر مفید دولت یازدهم و اینکه طرح ایجاد منطقه آزاد تجاری اینچه برون در مراحل ابتدایی قرار دارد لذا با توجه به وضعیت اقتصادی دولت نمی توان امیدوار بود که تا چند دولت بعد هم شاهد این رویداد مهم باشیم .
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری گلستان ما در وب سایت منتشر خواهد شد
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
بازم سیاه نمایی و آیه یاس خوندن از جانب گلستان ما
باسلاماین همه تحلیل آخرش معلوم شد هدف تعصبات شهری بوده نه تحلیل کارشناسی
برای خیلی ها همین سیاه نمایی ها نون داره . وگرنه آقای (ق) از اون سر دنیا نمی امد که مدیر کلی (ص-م-ت) را بگیره.
باتشکر. این مطلب با نام خودتان در گلستان بلاگ منتشر شدhttp://golestanblog.ir/%D9%82%D8%B5%D9%87-%D8%B7%D8%A8%D9%84-%D8%AA%D9%88%D8%AE%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%86%D9%87/
به نظر می رسد گلستان ما فقط تحلیل هایش در جهت تخریب دولت و ناامید کردن مردم است بابا گاماس گاماس ، حالا همین که ریل افتتاح شد خدا را شکر تا انشا. کم کم به زودی بقیه شرایط منطقه آزاد هم مهیا خواهد شد نمی شود یک روزه که....بیاییم دولت را برای آبادانی کشور همراهی کنیم با آیه یاس خواندن جز کمک به دشمنان چیز دیگری نیست .
سلام نوشته خوبیه منتها چنذ مطلب کم داره ،1-منطقه آزاد تحاری رو مجلس شورای اسلامی مصوب میکنه نه هیات دولت ورییس جمهور، لذا قول دادن رییس جمهور از طرف مجلسی که مورد طعنه و کنایه دولت وامثال رییس سازمان صنعت واستاندار و. . .هست بیشتر به یک طنز و شوخی با مردم شبیه است تا دستاورد سفر استانی رییس جمهوربه استان گلستان.2-جند ساله با همت دولت قبل منطقه ویژه اقتصاری مصوب شده و زیر ساخت ها درحال آماده شدنه، لذا استانداری و.. .ازهمین ظرفیت استفاده کنند بقیه پیشکش .3- به عمل کار براید به سخنرانی نیست ، یادمان باشه هیات دولت دراستان جلسه ای نداشت که مصوبه ای داشته باشه ، ما کارمندان تفاوت شورای اداری وجلسه هیات دولت رو خوب تشخیص میدهیم .خلاصه کلام : سن ایچ و دیگر هیچ . . . .
سلام بنادر ما هم بدلیل پسروی آب ظرفیت این کار رو ندارن ، دولت چرا وعدهای توخالی و سرکاری به ملت میده ؟
سلام دمتون گرم بااین طبل تون و نوازندگانش.
دولت احمدی نژاد دراستان تشکیل جلسه داد و مردم رو تکریم کرد ولی ابنها که نه جلسه هیات دولتی ، نه افتتاح بدرد بخوری و. . ..خدا عاقبت همه رو ختم بخیر کنه
سلام اینا ملت رو چی فرض کردن ؟ منطقه آزاد مصوبه مجلس میخواد نه اعلام رسانه ای و وعده خلاف واقع دولت به مردم گلستان ، دولت اگه راست میگه همین منطقه ویژه اقتصادی رو که کلی دولت قبل واسش زحمت کشیده رو اول راه اندازی کنه بعد بره سراغ گام بعدی ،این گوی واین میدان
آقا سید حسین و مینا خانم ، اگه یه سایتی وعده های یه عده که واسشون ... گفتن از آب خوردن راحتره رو افشا کنه و روشنگری انجام بده میشه سیاه نمایی ؟ منطقه آزاد مصوبه مجلس میخواد ولا غیر ، این که قانونه وسیاه نمایی نیست.
باسلام وخسته نباشید وخداقوت متاسفانه بابی تدبیری آقای قوانلو ومعاونت برنامه ریزی استانداری گلستان این سفرهیچ عایداتی برای استان وجوانان تحصیل کرده جویای کارنداشت وهمش تبلغات بود ونسیه ، اگر آقای استاندار که بومی استان هستند 10درصد استانداران قبلی غیر بومی مثل آقایان مهندس محمود زاده ومهندس قناعت به فکر توسعه استان واشتغال جوانان بودند نسیه کاری نمی کردند وبه جای صحبت کردن ازپرندگان وچرندگان وگیاهان درجلسه شورای اداری استان حداقل در رابطه بابزرگترین ومردمی ترین طرح صنعتی استان که باهزینه 400میلیارد آورده بیش از 93هزارنفرمردم استان 20% پیشرفت فیزیکی دارد وتمام کارهای ساختمانی وسیویل آن انجام شده وبیش از10هزار نفرجوانان استان رامستقیم وغیرمستقیم مشغول به کارمیکند صحبت می کردند قضاوت با تمام بینندگان عزیزجلسه شورای اداری استان
سلام وخسته نباشیدجناب آقای صادقلو استاندارمحترم درمصاحبه تلویزیونی سال گذشته خود عنوان داشتند که اگر این دولت 12سال هیچ پروژه ای را در استان گلستان شروع نکند پروژه دارد و باید پروژه های قبلی را تمام کنند سوال این است که چرا آقای استاندار حرفهای خودشان راهم فراموش کردند و این پروژه های تبلغاتی نسیه از کجا درآمدند آیا بهتر نبودآقای استاندار حداقل به حرفهای خودشان عمل میکردند و اجرایی شدن همان پروژه های نیمه کاره را پیگیری می کردند به جای پروژه های تبلغاتی نسیه .
اولا که ایکاش در تمام مسائل به نرم های بین المللی مراجعه می کردید! آن موقع می دیدید که چقدر تفاوت بین دیدگاه های مقبول جهانی و دیدگاه های شما وجود دارد. اجازه بدهید که منطقع آزاد ایجاد شود. شما هم اگر دلت نخواست اصلا سر به آنجا نزن! درآخر از شما می خواهم که همین تحلیل را در مورد درخواست مردم سیستان(زابل) مبنی بر ایجاد منطقه مشابه در آنجا هم تحلیل کنید. سیستان در شرق کشور و همسایه افغانستان است.
در سفر ریاست جمهوری دو تا پروژه خوب وجود داشت که اون هم مربوط به زمان احمدی نژاد بود.
باسلام جناب آقای صادقلو استاندارمحترم به جای لجاجت بامردم وجوانان تحصیل کرده جویای کاراستان گلستان ،و به جای هزینه این همه تبلغات توخالی به فکر توسعه استان واشتغال جوانان ومعشت مردم بودند وفرمایشات رهبرعزیزم رامدنظرقرارمیدادند ازپروژه های نیمه تمام استان که سرمایه های ملی ومردمی درآنهاهزینه شده حمایت میکردند تابه جای آنکه بگویند این پروژه ها ما دولت قبلی است
آب و هوای اینچه برون بهتر از گرمای سوزان قشم هست که
باسلام دررابطه باسفر آقای دکترروحانی ریاست محترم جمهوربه استان گلستان استان چند سوال از آقای صادقلو استاندارمحترم دارم ؟1-آقای استانداررئیس جمهوروهیات دولت طی چند سال یک بار به استانها سفرمیکنند2-آقای استانداربهترنبود به جای صحبت ازتنوع گیاهان وپرندگان استان ازرئیس جمهورمحترم تقاضای کمک به حل مشکلات بیکاری و اشتغال جوانان وهمچینن کمک به اجرای پروژه های نیمه تمام رادرخواست می کردید3-آقای استاندارمی دانیدمردم شریف استان عمل کردجنابعالی را درحوزه صنعت وتولید وتوسعه صنعتی استان درسفر ریاست محترم جمهوربه استان راباتوجه به سخنان شمادرجلسه شورای اداری استان بسیارضعیف ارزیابی کردند وافسوس خوردند4-جناب آقای صادقلو چراپتروشیمی گلستان که بزرگترین ومردمی ترین پروژه استان می باشد را درطرحهای اولویت دار وپیشنهادی درسفر ریاست محترم جمهوری قرار نداده بودید5-جناب آقای صادقلو استاندارمحترم طی یک ونیم سال زمامداری استانداری گلستان ازبزرگترین پروژه تاریخ استان (پتروشیمی گلستان )چندبار بازدید کرده اید.
ی حرکتی میخواد انجام بشه و عده ای نیروی بازدارنده وارد میکنند یک عده مثل روسای بعضی دستگاهها مثل استانداری و گمرک و سازمان صنعت معدن تجارت میخوان برنامه بلند مدت رو برای اشتغال جوانان ایجاد کنند.منطقه آزاد کشت گندم و جو نیست که آذر ماه بکاری خرداد درو کنی. همت و یکدلی همه رو میخواد.حالا فرض کنید بستر تصویب این منطقه آماده بود و استاندار اونو پس میزد ، اونوقت همین عده میگفتند خیانت تاریخی استانداردست در دست هم دهیم به مهر میهن خویش را منیم آباد
* میهن خویش را کنیم آباد (اصلاح)ی سری جبهه گیری های دیدگاهی وجود داره که علیرغم دلسوزی دو طرف برای استان قصد دارند تلاش گروه مقابل را کمرنگ جلوه دهند.ی سری هم متاسفانه تنگ نظریهای منطقه ای وجود دارهمهم این هست که این حرکت رو بدون انحراف در مسیر صحیح هدایت کنند.دست عزیزانی که پیگیر رونق منطقه هستند درد نکنه
نمیدونم از کی تا حالا هوای کیش معتدل و بهاری شده؟ نویسنده عزیز حتما میدونی که هوای کیش تو کل سال به غیر از زمستون از تابستونای گرگان هم سوزان تره؟
در ضمن مگه منطقه آزاد ماکو بندر داره که از اینچه برون ایراد میگیرن؟؟؟